سیستم تعلیق خودرو یکی از مهم‌ترین بخش‌های فنی آن محسوب می‌شود که تأثیر مستقیمی بر کیفیت رانندگی، کنترل خودرو و ایمنی سرنشینان دارد. این سیستم شامل اجزایی مانند فنرها، کمک‌فنرها، بوش‌ها، سیبک‌ها و میل تعادل است که با همکاری یکدیگر، لرزش‌ها و ضربات وارده از سطح جاده را جذب کرده و تجربه رانندگی را نرم‌تر و کنترل خودرو را بهتر می‌کنند.
اما مانند هر قطعه مکانیکی دیگر، سیستم تعلیق نیز به مرور زمان دچار استهلاک شده و نیاز به تعمیر یا تعویض پیدا می‌کند. در ادامه، نشانه‌هایی که نشان می‌دهند سیستم تعلیق خودرو را چه زمانی باید تعویض کنیم؟ بررسی می‌کنیم.
تا انتها با مجله کی ام سی همراه باشید
۱. سواری نامطلوب و تکان‌های غیرعادی
یکی از اولین نشانه‌های خرابی سیستم تعلیق، احساس ضربات شدید و تکان‌های بیش از حد هنگام عبور از دست اندازها است. اگر هنگام رانندگی متوجه شدید که خودرو بیش از حد معمول می‌لرزد یا دست‌اندازها را به خوبی جذب نمی‌کند، احتمالاً کمک‌فنرها یا سایر اجزای تعلیق دچار مشکل شده‌اند و نیاز به بررسی و تعویض دارند.
۲. ساییدگی نامتقارن لاستیک‌ها
اگر لاستیک‌های خودرو به طور نامساوی ساییده می‌شوند، می‌تواند نشانه‌ای از خرابی سیستم تعلیق باشد. تعلیق معیوب باعث می‌شود که تایرها به‌درستی با سطح جاده تماس نداشته باشند و فشار نامتقارنی به آن‌ها وارد شود. این مسئله نه تنها باعث کاهش عمر لاستیک‌ها می‌شود، بلکه می‌تواند کنترل خودرو را نیز دشوار کند.
۳. پایین رفتن جلوی خودرو هنگام ترمزگیری
زمانی که کمک فنرها فرسوده شوند، جلوی خودرو هنگام ترمزگیری شدید بیش از حد به سمت پایین متمایل می‌شود. این اتفاق، که به عنوان “شیرجه زدن” خودرو نیز شناخته می‌شود، می‌تواند ایمنی رانندگی را کاهش داده و مسافت توقف را افزایش دهد. در چنین شرایطی، تعویض کمک‌فنرها ضروری خواهد بود.
۴. مشکل در فرمان پذیری
اگر هنگام چرخاندن فرمان احساس کردید که کنترل خودرو سخت‌تر از قبل شده یا فرمان به درستی پاسخ نمی‌دهد، این موضوع می‌تواند ناشی از فرسودگی بوش‌ها، سیبک‌ها یا سایر اجزای سیستم تعلیق باشد. فرمان‌پذیری ضعیف به ویژه در سرعت‌های بالا یا هنگام عبور از پیچ‌ها می‌تواند خطرآفرین باشد.
۵. شنیدن صداهای غیرعادی از زیر خودرو
یکی دیگر از علائم خرابی سیستم تعلیق، شنیدن صداهای غیرعادی مانند تق‌تق، جیرجیر یا ضربه هنگام عبور از چاله‌ها یا دست اندازها است. این صداها معمولا به دلیل فرسودگی یا شل شدن قطعاتی مانند بوش‌ها، سیبک‌ها یا اتصالات سیستم تعلیق ایجاد می‌شوند و نباید نادیده گرفته شوند.
۶. لرزش بیش از حد خودرو در سرعت بالا
اگر هنگام رانندگی در سرعت‌های بالا، خودرو بیش از حد می‌لرزد یا احساس ناپایداری در آن دارید، ممکن است مشکل از سیستم تعلیق باشد. این مشکل می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله خرابی کمک‌فنرها، تنظیم نبودن زوایای چرخ‌ها یا فرسودگی قطعات تعلیق ایجاد شود.
۷. نشتی روغن از کمک فنرها
کمک‌فنرها برای عملکرد صحیح نیاز به روغن هیدرولیک دارند. اگر روی بدنه کمک‌فنرها نشانه‌هایی از نشت روغن مشاهده کردید، این به معنای خرابی آن‌ها و نیاز به تعویض است. چراکه کمک‌فنرهای معیوب نمی‌توانند ضربات جاده را به درستی جذب کنند و در نتیجه سواری خودرو سخت و نامطلوب خواهد شد.
۸. کج شدن خودرو به یک سمت
اگر متوجه شدید که خودرو در حالت توقف یا هنگام رانندگی به یک سمت متمایل است، این موضوع نیز می‌تواند نشان دهنده خرابی فنرها یا کمک‌فنرها باشد. همچنین ممکن است بوش‌ها یا سایر اجزای سیستم تعلیق دچار آسیب شده باشند و نیاز به تعویض داشته باشند.
۹. افزایش مسافت پیموده شده
بر اساس توصیه کارشناسان خودرو، اجزای سیستم تعلیق معمولاً پس از طی مسافتی بین ۸۰ تا ۱۶۰ هزار کیلومتر نیاز به بررسی و احتمالاً تعویض دارند. البته این مقدار بسته به نوع رانندگی، شرایط جاده و کیفیت قطعات ممکن است متغیر باشد.
۱۰. تست دستی کمک فنرها
یک روش ساده برای بررسی سلامت کمک‌فنرها این است که گوشه‌ای از خودرو را فشار دهید و سپس رها کنید. اگر خودرو بیش از یک یا دو بار بالا و پایین شود، احتمالا سیستم تعلیق آن فرسوده شده و نیاز به تعویض دارد.
در نهایت؛ خواندن مقاله سیستم TPMS چیست و چه وظیفه ای دارد؟ نیز به شدت پیشنهاد می‌شود.
جمع بندی
سیستم تعلیق یکی از بخش‌های کلیدی خودرو است که وظیفه اصلی آن تأمین راحتی و ایمنی در رانندگی است. اگر نشانه‌هایی مانند ضربات غیرعادی، ساییدگی لاستیک‌ها، مشکلات فرمان‌پذیری، شنیدن صداهای غیرمعمول، نشتی روغن از کمک‌فنرها و لرزش‌های شدید مشاهده کردید، احتمالا با خرابی سیستم تعلیق روبه‌رو هستید.
در نهایت، تعویض به‌موقع قطعات فرسوده سیستم تعلیق نه‌تنها ایمنی رانندگی را افزایش می‌دهد، بلکه عملکرد خودرو را بهبود بخشیده و از بروز هزینه‌های اضافی در آینده جلوگیری می‌کند. از این رو، در صورت مشاهده هر یک از این علائم، بهتر است هر چه سریع‌تر خودرو را برای بررسی و تعمیر به یک مکانیک متخصص بسپارید.
