رانندگی در یک روز آفتابی با سرعت بالا، آنقدر لذت بخش است که شاید متوجه نباشید فاصله شما تا یک حادثه مرگبار، تنها به عملکرد درست چند قطعه مکانیکی بستگی دارد. یکی از حیاتی‌ترین این قطعات، سیستم ترمز خودرو است. اگر این سیستم حتی اندکی از عملکرد استاندارد خود فاصله بگیرد، احتمال وقوع تصادفی جدی بالا می‌رود. بنابراین؛ اهمیت توجه به علائم خرابی ترمز، دقیقاً از همین نقطه آغاز می‌شود.
برای مثال، در حالت عادی و سلامت، توقف کامل خودرو در سرعت ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت به حدود ۹۰ متر فضا نیاز دارد. اما اگر سیستم ترمز مشکل داشته باشد، این فاصله افزایش پیدا می‌کند و می‌تواند منجر به برخورد یا تصادف شود. بنابراین آگاهی از علائمی که نشان‌دهنده نیاز به بازدید سیستم ترمز هستند، برای هر راننده‌ای ضروری است.
تا انتها با مجله کی ام سی همراه باشید.
۱. کاهش ضخامت لنت‌های ترمز
یکی از نشانه‌های مهمی که برای بازدید سیستم ترمز خودرو باید به آن توجه کنید، خوردگی لنت است. با گذشت زمان، لنت‌ها به دلیل اصطکاک مداوم با دیسک‌ها ساییده می‌شوند و کارایی خود را از دست می‌دهند. در خودروهایی که رینگ اسپرت دارند، می‌توانید با چرخاندن فرمان به یک سمت، از میان رینگ، دیسک و لنت را مشاهده کنید. اما اگر ضخامت لنت کمتر از ۷ میلی‌متر باشد، وقت تعویض آن رسیده است.
همچنین در خودروهای با رینگ معمولی، برای بررسی لنت‌ها، باید چرخ را باز کنید. در این حالت، علاوه بر بررسی ضخامت لنت، حتما به سطح دیسک نیز نگاه کنید. دیسک باید صاف، براق و بدون خط‌وخش یا ناهمواری باشد. چراکه لنت نازک، علاوه بر کاهش کارایی ترمز، ممکن است به دیسک آسیب بزند و هزینه‌های بیشتری روی دست شما بگذارد.
۲. صدای سوت یا جیغ هنگام ترمزگیری
یکی از نشانه‌های واضح خرابی لنت ترمز، صدای جیغ‌مانند یا سوت هنگام ترمز گرفتن است. این صدا از قطعه‌ای فلزی روی لنت‌ها ناشی می‌شود که وقتی لنت بیش از حد نازک شود، با دیسک تماس پیدا کرده و این صدا را ایجاد می‌کند. همچنین گاهی اوقات ممکن است صدایی خشن‌تر مانند خراشیده شدن دو فلز نیز به گوش برسد. این یعنی لنت به طور کامل تمام شده و فلز کلیپر به دیسک می‌ساید.
در این شرایط، نه تنها ترمز شما عملکرد مناسبی ندارد، بلکه باید خود را برای هزینه تعویض دیسک نیز آماده کنید. بنابراین اگر هرگونه صدای غیرعادی از ترمز شنیدید، بدون اتلاف وقت به مکانیک مراجعه کنید.
۳. انحراف خودرو از مسیر
اگر خودرو هنگام ترمزگیری یا حتی حرکت در مسیر مستقیم، تمایل به کشیده شدن به یک سمت دارد، این مسئله می‌تواند به سیستم ترمز مربوط باشد. البته انحراف خودرو همیشه به خرابی ترمز مرتبط نیست و ممکن است به دلایلی مانند تنظیم نبودن باد لاستیک‌ها، ساییدگی نامتعادل تایرها، خرابی جلوبندی یا فرمان نیز باشد.
اما یکی از رایج‌ترین دلایل انحراف خودرو هنگام ترمز، گیرکردن کلیپر ترمز در یک چرخ است. در این وضعیت، لنت مدام به دیسک می‌چسبد و باعث کشیدن خودرو به آن سمت می‌شود. همچنین ممکن است علت انحراف، توزیع نابرابر فشار روغن ترمز یا تفاوت ضخامت لنت‌ها باشد. در هر صورت، این نشانه را نباید نادیده گرفت و باید فوراً خودرو را بررسی کرد.
۴. لرزش پدال ترمز یا بدنه خودرو
وجود لرزش هنگام ترمزگیری در خودروهایی با سیستم ABS در شرایط اضطراری طبیعی است. اما اگر در شرایط عادی و با فشار معمولی به ترمز، لرزش پدال یا بدنه را احساس کردید، این موضوع می‌تواند نشان‌دهنده وجود مشکل در دیسک ترمز باشد. دیسک ممکن است بر اثر ترمزگیری‌های مکرر در سراشیبی، بار سنگین یا گرمای زیاد، دچار تاب‌برداشتگی شود.
اگر چنین شرایطی برای شما پیش نیامده و لرزش همچنان وجود دارد، ممکن است مشکل از عدم تراز فرمان باشد. در هر صورت، لرزش ترمز یک هشدار جدی است و باید سریعاً توسط مکانیک بررسی شود.
۵. عملکرد غیرعادی پدال ترمز
پدال ترمز یکی از اصلی‌ترین نقاط ارتباطی راننده با سیستم ترمز است. اگر پدال بیش از حد پایین می‌رود و باید تا آخر فشار داده شود تا خودرو متوقف شود، احتمال وجود نشتی روغن ترمز یا ورود هوا به مدار ترمز وجود دارد. در این حالت ممکن است لک‌های روغن در محل پارک خودرو دیده شود.
برعکس، اگر با کمترین فشار، ترمز به طور ناگهانی عمل می‌کند، این می‌تواند نشان‌دهنده آلودگی یا جذب رطوبت توسط روغن ترمز یا ناهمواری دیسک‌ها باشد. در این مواقع، تعویض کامل روغن ترمز و بررسی کلی سیستم لازم است.
همچنین، اگر بین فشار دادن پدال و واکنش خودرو وقفه‌ای محسوس وجود دارد، احتمالاً سیستم بوستر یا لوله‌های هیدرولیکی دچار مشکل شده‌اند. گرفتگی در این لوله‌ها یکی از عوامل شایع این اختلال است.
مطالعه بیشتر: همه چیز درباره سیستم ترمز خودرو
نتیجه گیری
عملکرد صحیح سیستم ترمز خودرو، ضامن امنیت شما و دیگران در جاده است. این سیستم همیشه نشانه‌هایی از خرابی یا ضعف را نشان می‌دهد؛ فقط کافی است آن‌ها را بشناسید و به موقع اقدام کنید.
فراموش نکنید که رسیدگی منظم و بازدید دوره‌ای از سیستم ترمز نه تنها هزینه‌های آینده را کاهش می‌دهد، بلکه می‌تواند جان شما و سرنشینانتان را نیز نجات دهد.
